-
Nazwy motywów w sztuce1.02.20181.02.2018Szanowni Państwo,
do niedawna słowniki ortograficzne (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN) notowały małą literą wyrazy odnoszące się do motywów w sztuce przedstawiających osoby święte (assunta, deisis, maestà, pieta). W najnowszym wydaniu Wielkiego słownika ortograficznego PWN wyrazy tego typu są notowane wielką literą z wyjątkiem wyrazu pieta (notowany w encyklopedii PWN dostępnej w Internecie jako Pietà). Czy nie powinno się stosować jednakowej pisowni dla tych wyrazów?
Z poważaniem,
Jakub
-
nazwy stanowisk i nazwisko Milošević16.04.200316.04.2003Dzień dobry!
Jaka ortografia obowiązuje przy pisowni obcojęzycznych zawodów niemających polskich odpowiedników, jak np. key account manager. Należy je pisać wielką czy małą literą?
Ponadto chciałabym się dowiedzieć, jakie są zasady spolszczania nazwisk obcojęzycznych. Przykład: Milošević. Oryginalna pisownia tego nazwiska (a przynajmniej ta, która znajduje się w 6-tomowej encyklopedii PWN) to Milošević. Jaka jest prawidłowa forma spolszczona (ł czy l, s czy sz, w czy v) i na jakiej zasadzie się ją tworzy? Kto ustala prawidłowo brzmiącą (i wyglądającą) wersję? Do jakich źródeł należy się odwołać?
Pozdrawiam,
Urszula Muszel -
nazwy stanowisk i urzędów20.10.200320.10.2003Szanowni Państwo!
Do moich zadań należy korekta pism (jak chętnie urzędnicy mówią – „sprawdzanie pism pod względem poprawności językowej”) w Ministerstwie Środowiska. Choć znam regułę polskiej ortografii mówiącą, że nazwy oficjalnych stanowisk, godności, funkcji (np. prezydent, premier, minister) piszemy małą literą, zaś nazwy urzędów jednoosobowych wielką, przyznam szczerze, że ich pisownia sprawia mi coraz więcej kłopotów. Trudno mi bowiem rozstrzygnąć, czy w danym zdaniu mowa o stanowisku, czy o jednoosobowym urzędzie. Czy powinniśmy napisać „rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia…”, czy (z czym spotkałam się ostatnio w Gazecie Prawnej) „rozporządzenie ministra środowiska”? Czy etaty i środki finansowe, będące dotychczas w dyspozycji Krajowego Zarządu Parków Narodowych, przejmie Minister Środowiska, czy minister środowiska? Stanowisko zajęte przez Ministra Środowiska czy ministra środowiska?
Uważam, że gdy cytowane są akty prawne (a do takich należy rozporządzenie), jak najbardziej uzasadniona jest pisownia wielkimi literami. Ale w pozostałych przypadkach pewności nie mam. Będę bardzo wdzięczna za pomoc – tym bardziej że osoby przynoszące mi pisma niechętnie patrzą na moje poprawki (oczywiście w pismach powstających w moim urzędzie wszystkie tytuły pisywane są od wielkich liter) i wciąż muszę udowadniać swoje racje.
Pozdrawiam serdecznie
Wioletta Wichrowska
-
Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze
12.05.202312.05.2023Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?
Z poważaniem BT
-
nazwy własne informatyczne24.12.200624.12.2006Dzień dobry!
Pracuję w firmie informatycznej i mam kilka wątpliwości językowych. Jak powinno się zapisywać nazwy programów, rozumiem, że wielkimi literami, ale czy stosujemy cudzysłów?
Czy zmieniły się zasady pisowni słowa Internet? Coraz częściej (również w czasopismach) widzę słowo to pisane małą literą.
Moje wątpliwości krążą również wokół nazw systemów operacyjnych: DOS (pod DOS-a, dosowy?), analogicznie Windows (Windows-a, windowsowy?).
Z góry dziękuję za odpowiedź!
Pozdrawiam
Jarka
-
nazwy wydarzeń historycznych31.12.201031.12.2010Dzień dobry!
Nurtuje mnie od pewnego czasu następujące pytanie językowe. W jaki sposób należy pisać Powstanie Warszawskie czy też powstanie warszawskie? Czy należy tę nazwę traktować jako własną i pisać z wielkiej litery?
Dziękuję za odpowiedź i życzę szczęśliwego Nowego Roku.
-
ninja27.05.201227.05.2012Chciałbym się dowiedzieć, czy ninja można pisać nindża i czy to słowo może się odmieniać (np. tak jak radża). W słowniku Polańskiego się nie odmienia, ale występuje tylko jako jakieś żółwie ninja.
Z poważaniem
Michał Kozłowski -
Odbyły się już trzy Kangury i Mam w domu wszystkie Tytusy21.02.201721.02.2017Szanowni Państwo,
mam czasem wątpliwość w związku z liczbą mnogą i wielką literą. Np. konkurs matematyczny Kangur: Odbyły się już trzy Kangury/kangury? Liczba mnoga niejako kłóci się z jednostkową referencją nazwy własnej. Chodzi tu w końcu o trzy edycje konkursu Kangur, a nie trzy niezależne wydarzenia. Pytanie podobnego rodzaju: Mam w domu wszystkie Tytusy/tytusy? (komiksy).
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
olender23.03.201223.03.2012Dzień dobry,
czy rzeczownik olęder można zapisać w postaci olender, skoro pochodzi on od Holendra? Druga wersja znajduje się w Słowniku ortograficznym pod red. T. Karpowicza, jednak nie widzę jej w słownikach pewuenowskich.
Pozdrawiam. -
passacaglia5.07.20105.07.2010Proszę o rozstrzygnięcie, który słownik ma rację.
Wielki słownik wyrazów obcych PWN podaje:
passacaglia, blp, -gliów
Wielki słownik ortograficzny PWN:
passacaglia -lii, -lię; -lii